Wednesday, June 12, 2013

Μάσκα αποκεκαλυμμένη...


Η μάσκα του La Roche-Cotard...
[Μέση Παλαιολιθική]

Η διάβρωση μπορεί φτιάξει πολλά αξιοπερίεργα, πρόθεση όμως δε μπορεί να φτιάξει. Μπορεί, βέβαια, να εξαπατήσει πως έχει. Αλλά ακόμη κι αυτό, θα απαιτούσε μια πρόθεση. Φαύλος κύκλος. Η πρόθεση στη μάσκα του La Roche Cotard, ωστόσο, δεν πρέπει να αναζητείται ούτε στη διάβρωση, ούτε στο σχήμα, παρά στο σφηνοειδές οστό, που διατρέχει την πέτρα, σαν μακρινός απόηχος μιας επιθυμίας. Αν τώρα αντικρύζουμε μπροστά μας ένα αντικείμενο τέχνης ή ένα εργαλείο, ένα τελετουργικό κόσμημα ή ένα μηχανισμό, ίσως ποτέ να μη μάθουμε. Αλλά μπορούμε να μάθουμε κάτι για το βλέμμα. Γιατί ποιος αποφάσισε και πότε, πως ένα εργαλείο δεν είναι αντικείμενο τέχνης και μάλιστα κορυφαίας; πως η τέχνη δεν είναι χρηστική ή το χρηστικό δεν είναι τέχνη; Φαντάζομαι το δέος του σχήματος και τη μορφής, που θα προκαλούνταν στο νου του πρωτόγονου, αγγίζοντας ή θαυμάζοντας μια καλοδουλεμένη αιχμή δόρατος, ένα τσεκούρι σμιλεμένο με περισσό μεράκι.

Τα χέρια μου είναι από την πάστα εκείνη που λέμε "δεν πιάνουν" και τόσο. Ωστόσο, κοιτάζοντας ένα απλό γρανάζι, ακόμη κι ένα χοντροκομμένο σφυρί, δε μπορώ να μείνω ασυγκίνητος απ' την δυναμική μορφή, απ' την απαράμιλλη τέχνη, που όχι μόνο μπολιάζει το νου με μια διαφορετική εικόνα του κόσμου, αλλά συνάμα με μια πρόσκληση συμμετοχής και μετασχηματισμού του. Θα πρέπει να διδάξουμε ξανά το μυαλό μας να είναι παιδί. Υπάρχει άνθρωπος που δεν απέμεινε για λίγο αμήχανος, μπροστά στη μαγεία των περιελίξεων μιας απλής βίδας, μπροστά στο πεπερασμένο μέταλλο που κυματίζει, αενάως περιελισσόμενο και αποελισσόμενο; Υπάρχει άνθρωπος που δεν άφησε τη φαντασία του ή τα χέρια του, να αναμετρηθούν με την πρόκληση του μηχανισμού μιας απλής κλειδαριάς; Πόσοι μπορούν να ομολογήσουν - από εμάς τους κοινούς - πως υποκλίθηκαν με την ίδια κατάνυξη μπροστά σε μια Μόνα Λίζα ή σ' έναν Καντίνσκι;

No comments:

Post a Comment